Gayrimenkulün alım, satım, kiralama ve hukuki işlemleri ile ilgili kullanılan birçok emlak terimi bulunmaktadır. En merak edilen emlak terimlerinin anlamlarını öğrenerek gayrimenkulünüz ile ilgili işlemleri aklınızda soru işareti olmadan gerçekleştirebilirsiniz.

Parsel Nedir?

İmar Kanunu çerçevesinde bölünmüş ve sınırları belirlenmiş arazi parçasına parsel denir. Parselin mülkiyeti tek kişinin ya da birden fazla kişinin olabilir.

Ada Nedir?

Ada, çevresi cadde, sokak, göl gibi doğal ve yapay oluşumlarla çevrili parsel topluluğudur. Ada ve parsel numaraları, e-devlette yer alan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Tapu Bilgileri Sorgulama sayfasından öğrenilebilir.

Pafta Nedir?

Büyük ölçekli harita ya da planlarda bütün yeryüzü şekilleri ve arsaların tek parça halinde gösterilmesi kullanışlı değildir. Bu sebeple harita ya da planlar, parçalara ayrılarak oluşturulur. Harita ya da planları meydana getiren bu parçalara da pafta denir.

Kadastro Nedir?

Ülke sınırları içerisindeki tüm arazilerin sınır ve değerinin devlet tarafından belirlenmesi ve kayıt altına alınması işlemine kadastro denir. Üç kadastro türü bulunmaktadır: Mali, hukuki ve geometrik kadastro. Mali kadastro ile arazinin değeri, hukuki kadastro ile arazi üzerindeki yasal haklar, geometrik kadastro ile arazinin sınırları ve yapısı belirlenir.

Kira Stopajı Nedir?

Stopaj, kesinti anlamına gelir. Kira stopajı ise iş yeri kira bedeli üzerinden yapılan vergi kesintisidir. Kira bedeli gayrimenkul sahibine ulaşmadan önce kira stopajı kesilir ve kiracı tarafından yatırılır. 

Kapora Nedir?

Gayrimenkul almak ya da kiralamak isteyen kişilerin gayrimenkul sahibi ya da emlakçıya verdiği güvence bedeline kapora denir. Kapora, evin bir süre boyunca başkasına satışının ya da kiralamasının yapılmamasını sağlar. Alıcı ya da kiracı işlemden vazgeçerse kapora, gayrimenkul sahibinde kalır; gayrimenkul sahibinden kaynaklanan bir sebeple ev kiralanmaz ya da satılmazsa kapora iade edilir. 

Depozito Nedir?

Kiralanan süre boyunca gayrimenkulün herhangi bir zarar görmemesini temin etmek amacı ile ödenen bedele depozito denir. Kiralama öncesi kararlaştırılması gereken depozito, en fazla 3 kira bedeli kadar olabilir. 

Emlak Beyanı Nedir?

Şahıs ya da kuruluşların bir gayrimenkulün kendilerine ait olduğunu bildirmelerine emlak beyanı ya da emlak beyannamesi denir. Belediyelerin ilgili birimlerine yapılan emlak beyanı incelenir ve ödenmesi gereken vergi tutarı belirlenir. 

Rayiç Bedel Nedir?

Bir gayrimenkulün güncel alım satım değerine rayiç bedel denir. Belediyeler tarafından atanan kişilerce belirlenen rayiç bedel, gayrimenkulün en düşük alım satım değerini gösterir. 

Amortisman Nedir?

Yıpranma payı anlamına gelen amortisman, gayrimenkul sektöründe kiralanan bir gayrimenkulün kaç sene içerisinde satış bedelini karşılayacağını ifade eder.

Kat Mülkiyeti Nedir?

Bir yapının depo, ofis, daire, kat gibi bağımsız bölümlerinin mülkiyet hakkına sahip olunduğunu belirten bir ifadedir. Kat mülkiyeti tapusu almak için bina inşaatının tamamlanmış ve iskan belgesinin alınmış olması gerekir.

Kat İrtifakı Nedir?

Henüz inşasına başlanmamış ya da yapımı tamamlanmamış bir gayrimenkul üzerinde kişilerin sahip olduğu mülkiyet hakkının gösterilmesine kat irtifakı denir. Kat irtifakı, inşa edilecek gayrimenkulün tapuya kayıtlı olduğunu gösterir. Binanın iskanı alındıktan sonra Tapu ve Kadastro Müdürlüklerine başvurularak kat mülkiyeti tapusu alınabilir.

Bağımsız Bölüm Nedir?

İnşaatı tamamlanmış bir gayrimenkulün kullanılabilen daire, dükkan gibi her bir bölümüne bağımsız bölüm denir. Tek başına kullanılmaya uygun olan bağımsız bölümler, aynı binada olabileceği gibi aynı parsel içerisinde de olabilir.

Gabari Nedir?

Bir gayrimenkulün inşasına izin verilen azami yüksekliğine gabari denir. Gabari, gayrimenkulün yapılacağı bölge belediyesi tarafından belirlenir.

Temlik Nedir?

Bir gayrimenkulün mülkiyetinin başka bir kişiye devredilmesine temlik denir. Kanuni, rızai ve kazai olmak üzere üç çeşit temlik vardır. Kanuni temlik, gayrimenkul sahibinin onayına başvurulmadan, vasiyet gibi kanuni sebeplerle gerçekleştirilen mülk devridir. Rızai temlik, tarafların aralarında anlaşmaları neticesinde gerçekleştirilen mülkiyet devridir. Kazai temlik ise mahkemenin karar vermesi sonucu gayrimenkul devrinin gerçekleştirilmesi işlemidir.

Akit Nedir?

Akit, diğer adı ile sözleşme, kişilerin karşılıklı beyanına dayanan ve hukuki neticeleri olan bir işlemdir. Kanunlara aykırı olmamak şartıyla taraflar diledikleri konu üzerinde akit gerçekleştirebilirler.

Çekme Kat Nedir?

Bir gayrimenkulün en üst katı ile çatı arasında kalan bölümün genişletilerek bu alana yeni bir kat eklenmesidir. Çekme katın 3194 numaralı İmar Kanunu hükümlerine göre yapılması gerekmektedir.

İskan Nedir?

Bir gayrimenkulün inşaatı tamamlandıktan sonra ilgili belediye tarafından denetimi yapılır. Vergi ve harç borçlarının bulunma durumu, projeye uygunluğu gibi kriterler incelenir. Bu kriterlere aykırı bir durum söz konusu olmadığı zaman binaya oturum izni verilir. Bu oturum iznine de iskan denir.

Hisseli Tapu Nedir?

Gayrimenkulün birden fazla hak sahibi olduğu belirtilen tapu türüne hisseli tapu denir. Hisseli tapuda hissedarların kim olduğu yazar. Ancak bu hissedarların, gayrimenkulün hangi kısımları üzerinde mülkiyet hakları olduğu belli değildir.

İfraz Nedir?

Bir gayrimenkulün parsellere bölünerek tapuya işlenmesine ifraz denir. 

İmar planlarında bazı alanlar park ya da yol gibi kamu kullanımına ayrılmıştır. Belirlenen bu alanlar gayrimenkullerin sınırları içerisinde olabilir. Bu durumda gayrimenkul sahibi, bedel karşılığı ya da bedelsiz bir şekilde gayrimenkulünün belirlenen kısmını kamu yararına bırakır. Bu işleme yola terk ya da kamuya terk denir.

DASK Nedir?

DASK, konutları doğal afetlere karşı güvence altına amaçlayan Zorunlu Deprem Sigortası’dır. DASK yaptırılmadan ev alım satım işlemleri yani tapu devri gerçekleştirilemez.

İpotek Fekki Nedir?

Gayrimenkul üzerinde bulunan ipoteğinin kaldırılması işlemine ipotek fekki denir. Bankadan alınan fek yazısı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne teslim edilir ve ipotek kaldırılır

Muvafakatname Nedir?

Bir kişinin sahip olduğu bazı hakları bir başka kurum ya da kişinin kullanmasına izin veren yetki belgesine muvafakatname denir. Gayrimenkul alanında muvafakatnamenin alınması gereken durum ev satışıdır. Evi satmak isteyen evli kişilerin eşlerinden muvafakatname yani izin belgesi alması mecburidir.

İntifa Hakkı Nedir?

Bir irtifak hakkı türü olan intifa hakkı, bir şahsın başkasına ait olan bir gayrimenkul ya da haktan faydalanmasını sağlar. Gayrimenkulü kullanma ve kira ya da benzeri gelirlerinden faydalanma hakkı sağladığı için mülkiyet hakkına benzer. Ancak intifa hakkının mülkiyet hakkından farkı, veraset ile 3. kişilere devredilememesidir. İntifa hakkı tanınan kişinin ölümü üzerine verilen haklar son bulur.